Pojęcie źródła i materiału badawczego

1. ŹRÓDŁO A MATERIAŁ BADAWCZY

Źródła są to wszelkie zjawiska, z którymi badacz styka się bezpośrednio (tj. przy pomocy zmysłów) i skąd czerpie podstawowe informacje odnoszące się do badanych zjawisk, które następnie utrwala (dokonuje zapisu/ transkrypcji) by móc je przetwarzać i opracowywać (Lutyński, 1994).

Materiał badawczy stanowią utrwalone informacje, na podstawie których badacz formułuje sądy o badanych zjawiskach. Są to wszelkiego rodzaju zapisy odnoszące się do badanych zjawisk pozostające do dyspozycji badacza przynajmniej przez pewien czas. Materiały zostają poddane obróbce i opracowaniu. Ich obecność zapewnia procesowi badawczemu wymóg intersubiektywnej kontroli. To na nich badacz opiera zasadność swoich sądów i wniosków z badania (Lutyński, 1994).

Maurits Cornelis Escher, Beetles-April-1935, xilography

Collezione Giudiceandrea

2. Podział źródeł
wywołane i niewywołane 
⇨ kryterium stanowi udział badacza w generowaniu źródeł
utrwalone i nieutrwalone 
⇨ kryterium stanowi fakt ich zapisu (utrwalenia) 

	wywołane	niewywołane
utrwalone	pisemne odpowiedzi na pytania w ankiecie; wypowiedzi autobiograficzne nadesłane na konkurs;	dokumenty w urzędach; listy; prasa; zawartość stron www;
nieutrwalone	wypowiedzi w wywiadzie swobodnym; wypowiedzi w zogniskowanym wywiadzie grupowym; zjawiska w eksperymencie;	spontaniczne zachowania ludzi zaobserwowane przez badacza; zjawiska w obserwacji niekontrolowanej;

3. PRZYKŁADY ŹRÓDEŁ

•dane tekstowe w postaci papierowej lub elektronicznej:

•prasa codzienna, czasopisma i magazyny kolorowe,

•pamiętniki internetowe i blogi,

•dyskusje na forach internetowych,

•korespondencja firmowa i prywatna,

•sprawozdania, regulaminy, statuty,

•dane urzędowe, wyroki sądowe,

•bilety komunikacji masowej,

•legitymacje, dokumenty tożsamości,

•zaświadczenia i cała masa innych dokumentów,

•dane o charakterze wizualnym w postaci fotografii, filmów,

•rysunki, szkice, mapy.