Koncepcja badawcza według Jana Lutyńskiego
Koncepcja badawcza – jest to ogół
ustaleń dotyczących celu, głównych faz i aspektów procesu badawczego z
wykorzystaniem wyników włącznie. Ustalenia te mają postać twierdzeń, dyrektyw
lub pytań, zależnie od tego, jakiej fazy czy aspektu badań dotyczą. Koncepcja
zawiera decyzje dotyczące poszczególnych zadań badawczych, a ustalenia powinny
tworzyć całość.
Koncepcja jest główną
częścią projektu badań, a pełny projekt musi ponadto zawierać: propozycje
dotyczące spraw organizacyjnych, harmonogramu prac, rozwiązania kwestii
finansowych.
Składniki koncepcji badań
1.
PROBLEMATYKA BADAŃ
¥ Jakie problemy odnoszące się do społecznej
rzeczywistości badacz chce rozstrzygnąć i dlaczego?
¥ Jaki jest ich układ i hierarchia?
¥ Czy badacz może sformułować próbne
rozwiązania tych problemów = postawić hipotezy, które chce zweryfikować?
¥ Jaki jest stosunek problemów i ich
rozwiązań do teorii, wyników innych badań, działań realizujących cele
praktyczne, do ocen społecznych zjawisk i stanowisk w tym zakresie?
¥ Jakie jest uzasadnienie podjęcia danej
problematyki?
2.
APARAT POJĘCIOWY
¥ W jakim języku wyrażone są problemy badań?
¥ Jak można sprecyzować terminy tego języka,
jaki jest ich stosunek do języka teorii, jak je odnieść do doświadczenia?
¥ Jaki jest związek precyzacji terminów z
uszczegółowieniem problemów i hipotez badawczych?
3.
PRZEDMIOT BADAŃ
¥ Jakie konkretne zjawiska, dostępne
doświadczeniu, w jakim społecznym obiekcie lub obiektach (zbiorowościach,
systemach, procesach), w jakich granicach czasowo - przestrzennych będzie się
bada?
¥ Co będzie badane bezpośrednio, na co z
określonym lub dużym prawdopodobieństwem można rozszerzyć wnioski, w
odniesieniu do czego można sformułować słabo uzasadnione przypuszczenia?
4.
PODSTAWA ŹRÓDŁOWA
i
techniki otrzymywania materiałów
¥ Jaka będzie podstawa źródłowa wniosków
odnoszących się do bezpośredniego przedmiotu badań?
¥ Jaki jest stosunek źródeł do badanych
zjawisk, jaka jest ich wartość poznawcza?
¥ Za pomocą jakich sposobów i technik badacz
wywoła źródła i otrzyma materiały lub dotrze do źródeł nie wywołanych?
5.
INNE TECHNIKI badań
¥ Za pomocą jakich sposobów badacz wybierze
źródła lub ich grupy?
¥ Jak oceni i opracuje zebrane materiały i
zawarte w nich informacje?
¥ Jak będzie ostateczna operacjonalizacja
problemów badań i występujących w nich pojęć?
6. METODA BADAŃ, JEJ UZASADNIENIE I OCENA WNIOSKÓW
¥ Jaki jest układ proponowanych sposób i
technik badań?
¥ Czy tworzą one zwartą całość, a więc
określoną metodę badań?
¥ Jakie jest uzasadnienie jej zastosowania?
¥ Czy jest dostosowana do badanych zjawisk i
problematyki?
¥ Jaki będzie stopień uzasadnienia wniosków?
¥ Jakie układy zjawisk uzasadniają wnioski,
weryfikują hipotezy?
7.
SPOSÓB PREZENTACJI WNIOSKÓW I ICH ROLA
¥ Czemu i jak będą służyć wnioski z badań?
¥ Jaką formę przybierze publikacja lub inny
sposób rozpowszechnienia wyników?
Komentarze